Сёлета ў праваслаўных і каталікоў супалі дні памінання продкаў - Дзімітрыеўская сусветная памінальная субота і Дзяды. Шанаванне мёртвых, малітвы аб душах памерлых, святкаванне дзён памяці продкаў з'яўляецца неаддзельнай часткай гісторыі чалавецтва.
У Беларусі да гэтага свята падрыхтоўваюцца асабліва: прыбіраюцца ў хаце, мыюцца ў лазні, гатуюць куццю і абавязкова ставяць на стол няцотную колькасць страў (больш за пяць), і запрашаюць сваіх дзядоў, адкрыўшы вокны і дзверы.
Мы таксама старанна рыхтаваліся да гэтага свята. Памылі вокны ў нашай гасцінай, бо па павер'і духі прыходзяць праз вокны, вымелі смецце, наведалі могілкі (каталікі), адслужылі паніхіду ў царкве (праваслаўныя). А нашы гаспадыні прыгатавалі нацыянальныя стравы і мы ўсе разам сабраліся за памінальнай трапезай у павольнай, прыязнай атмасферы, каб успомніць сваіх продкаў і адзначыць восеньскія “Дзяды”.
Старшыня таварыства “Уздым” Лілія Воранава пазнаёміла прысутных з традыцыямі падрыхтоўкі да свята на Беларусі, асаблівасцямі трапезы і прыкметамі на “Дзяды”
На стале стаяла няцотная колькасць нацыянальных страў і абавязкова куцця, якую двух відаў салодкую з мёдам і з грыбамі, прыгатавала наша гаспадыня Вольга Паўловіч.
Па традыцыі запалілі свечку і сябра нашага таварыства, Зінаіда Сіліня, прачытала малітву “Ойча наш”, а потым успаміналі сваіх продкаў, нагадвалі цікавыя гісторыі з іх жыцця.
Успаміналі і вялі размову пра сваіх матуль, дзяцінства, аб добрых справах, пацешных момантах і іншых запамінальных сітуацыях. Многа было і радасці, і смутка.
Лілія Воранава прачытала свой верш “Как хочется прижаться к маме!” Прысутныя не змаглі стрымаць сваіх слёз.
Памінальная трапеза прадаўжалася новымі і новымі апавяданнямі аб родных. Кожны хацеў расказаць цікавыя выпадкі са свайго жыцця.
Віктар Бучэль ўспамінаў добрымі словамі сваю цешчу. Вёў размову пра жонку Таццяну, якая калісьці была старшынёй нашага таварыства, а тры гады таму назад сышла ў іншы свет.
У Беларусі духі памерлых заўсёды шанаваліся сваякамі. Іх не баяліся, а насупраць, прасілі абароны і прыслухоўваліся да «парад». І, трэба сказаць, нябожчыкі родзічы ахвотна прыходзяць на дапамогу. Так, пасля памінальнай трапезы свечку на стале тушаць хлебным мякішам або бліном, а напрамак дыму паказвае на маючыя адбыцца падзеі: калі дым ідзе ўнутр - дом чакае росквіт, а калі дым цягнецца да дзвярэй, то трэба чакаць нешта дрэннае.
Вось і мы затушылі сваю свечку традыцыйна - бліном, а дымок нам паказаў на наш росквіт і прыемныя падзеі.
А на наступны дзень, у нядзелю 3 лістапада, у дзяцей беларускай школы “Вясёлка” прайшоў урок, прысвечаны святу “Дзяды”. Дзеці падрыхтавалі генеалагічнае дрэва сваёй сям’і, прыняслі сямейныя фотаздымкі. Разам с настаўніцай Людмілай Сіняковай і старшынёй таварыства Л. Воранавай, таксама ўспаміналі сваіх дзядуль і бабуль, знаёміліся з традыцыямі свята “Дзяды”.
https://www.uzdim.lv/be/home/news/253-vosenskiya-dzyady#sigProId79c3fc163c
Матэрыял падрыхтавала
Лілія Воранава
старшыня таварыства “Уздым”
Как хочется прижаться к маме!
Воронова Лилия
Как хочется прижаться к маме!
Как хочется обнять, поцеловать!
Я понимать всё стала лишь с годами,
Когда самой минуло - пятьдесят.
Глаза, подняв, смотрю я на иконы,
И слёзы, молча, сыплются из глаз.
Как жаль, что в молодые годы,
Тебя я не хотела понимать.
Сейчас тебя я посадила б в "красный угол",
Одела бы нарядно и тепло,
Тебе я целовала б, мама, руки,
Несказанно с тобой мне повезло!
С тобой хочу я посидеть у камина,
И все свои секреты рассказать.
Я их держу в своей душе отныне,
Мне некому их, мама, открывать.
За пальчик, помню, ты меня всегда держала,
Боясь, свою дочурку потерять.
Твоё прикосновение я сегодня ощущала,
Глубокой ночью к пальчику опять.
Живу, грущу, давно сама уж мама,
Тебя мне не хватает каждый миг.
Какой же я была тогда упрямой, мама!
Из глубины души прорвался крик!
До всех хочу я сердцем достучаться,
Вы берегите матерей своих!
Ведь годы пролетят, как лошади промчатся,
В пустых заботах и делах мирских!
10.01 2019 г.